برای کوک کردن یوکللی، می‌توانیم از چند روش مختلف استفاده کنیم. در این مقاله شما با روش‌های مختلف کوک کردن یوکللی به شکل صحیح آشنا می‌شوید و می‌توانید به راحتی ساز یوکللی خود را کوک کنید.
آشنایی با نت‌ها
قبل از بررسی نحوه‌ی کوک یوکللی لازم است صداهای موسیقی که در واقع همان نت‌ها هستند را بشناسیم.
نت چیست؟
موسیقی مثل همه زبان‌های دنیا الفبای خاص خودش را دارد، به حروف این الفبا در موسیقی نت گفته می شود. الفبای موسیقی از ۷ نت تشکیل می شود. نتهای موسیقی را می‌توان به دو روش روش هجایی و روش الفبایی نامگذاری کرد.
در روش هجایی نام نت ها به این ترتیب نوشته می شود: دو، ر، می، فا، سل، لا، سی
و در روش الفبایی ما از حروف لاتین برای نامگذاری نت‌ها استفاده میکنیم: B A G F E D C
به این ترتیب معادل نت دو حرف C، معادل نت ر حرف D، معادل نت می حرف E، معادل نت فا حرف F، معادل نت سل حرف G، معادل نت لا حرف A و معادل نت سی حرف B است.
کوک یوکللی
در کوک یوکللی صدای سیم های آزاد به ترتیب از بالا به پایین سل، دو، می، لا است. سیم آزاد به معنای سیمی است که انگشتان دست چپ روی دسته ساز ننشیند و سیم را بدون انگشت‌گذاری دست چپ بنوازیم. ما از این پس در این مقاله برای نام بردن سیم‌ها از روش الفبایی استفاده میکنیم، پس نام سیم‌های یوکللی از بالا به پایین A E C G است.
البته کوک A E C G معروف‌ترین و پرکاربردترین کوک یوکللی است و ما از این کوک برای نواختن بسیاری ازآهنگ‌ها استفاده می کنیم اما کوک‌های دیگری هم وجود دارد که در مقاله های دیگر کاربرد آن کوک‌ها را توضیح خواهیم داد.
با توجه به مطالبی که تا اینجا فرا گرفتید می‌توانیم کوک کردن یوکللی رو شروع کنیم.
همانطور که گفته شد شما می‌توانید یوکللی را به روش‌های مختلفی کوک کنید. در نتیجه با توجه به امکانات خود از یکی از این روش‌ها برای کوک ساز خود استفاده کنید.
روش اول: کوک کردن یوکللی با تیونر
تیونر چیست؟
تیونر دستگاهی است که فرکانس‌های مختلف را دریافت می‌کند و نام نت‌ها را بر روی صفحه نمایش به ما نشان می دهد. ما به کمک تیونر و شل و سفت کردن سیم‌های مختلف، سیم یوکللی خود را در کشش مناسب قرار می دهیم و یوکللی را اصطلاحا کوک میکنیم.
چه مدل تیونری مناسب است؟
تیونرهای موجود در بازار در دو مدل تیونر کتابی و تیونر کلیپسی هستند. از نظر ظاهری و محل قرار گیری تیونر کتابی معمولی نزدیک به ساز قرار می‌گیرد اما تیونر کلیپسی به دسته‌ی ساز وصل می‌شود. اگرچه از نظر کارکرد هر دو مدل مشابه هستند اما پیشنهاد ایران یوکللی به شما تیونر کلیپسی است.
مزیت تیونر کلیپسی این است که اگر بخواهید در مکانی شلوغ ساز خود را کوک کنید، صداهای اطراف تاثیری رو عملکرد دستگاه ندارد. ساختار تیونرهای کلیپسی بدین شکل است که بعد از اتصال به ساز، لرزش سیم‌های یوکللی را دریافت می کنند و آنها را به شکل فرکانس در آورده و به دستگاه منتقل می‌کند و نت فرکانس مورد نظر روی صفحه نمایش داده می‌شود.
مزیت دیگر تیونرهای کلیپسی اندازه آنها است. تیونرهای کلیپسی فضای کمتری نسبت به تیونرهای کتابی اشغال می کند. البته ناگفته نماند که درصد خرابی تیونر های کلیپسی بالاتر از مدل‌های کتابی است.
برای شروع ابتدا تیونر را به سر یوکللی وصل کنید.
مراحل کوک یوکللی به وسیله تیونر
- اگر دستگاه تیونر شما دارای حالت های متفاوت است می‌توانید آن را بر روی حالت C که حالت عمومی برای کوک کردن هر سازی است یا بر روی حالت U که مخصوص ساز یوکللی است قرار دهید.
- به سیم چهارم ضربه بزنید. نت سیم چهارم G است و هدف ما این است که این سیم را در کششی مناسب قرار دهیم تا بتوانیم این صدا را بشنویم. اگر بعد از ضربه زدن به سیم تصویر G را بر روی مانیتور کوچک تیونر دیدیم باید سعی کنیم عقربه‌ای که وسط صفحه است را به سمت وسط هدایت کنیم. اگر عقربه سمت چپ صفحه قرار داشت با سفت کردن سیم مورد نظر عقربه را به وسط هدایت می کنیم و اگر عقربه در سمت راست صفحه قرار داشت با شل کردن سیم عقربه را به عقب بر می گردانیم تا جایی که در وسط صفحه قرار بگیرد و ما در صفحه نت G را مشاهده میکنیم و عقربه ای که وسط صفحه قرار گرفته است. در تیونرهای مختلف نشانه کوک شدن یک سیم متفاوت است اما معمولا به محض قرار گرفتن سیم در کشش مناسب رنگ صفحه مانیتور به رنگ سبز در می آید.
- به همین ترتیب سیم سوم C را نیز کوک می کنیم.
- سیم دوم E
- و نهایتا سیم اول A
چه زمانی سیم را سفت و چه زمانی شل کنیم؟
گاهی اوقات زمانی که به سیم ها ضربه می‌زنیم تیونر نتهای دیگری را به ما نشان می دهند مانند F D B و غیره. برای اینکه سیم‌ها را در کشش مناسب قرار دهیم تا نت مورد نظر به ما نشان داده شود باید بررسی کنیم که نتی که بر روی صفحه نشان داده می شود قبل از نت مورد نظر ما است یا بعد از آن برای مثال
فرض کنید می خواهیم سیم سوم را که C است کوک کنیم. اگر بعد از به صدا در آوردن سیم مورد نظر نتی که بر روی مانیتور نشان داده می شود نت D باشد
نت D در الفبای موسیقی(B A G F E D C) همیشه بعد از نت C قرار می‌گیرد. زمانی که در چنین موقعیتی قرار می گیریم باید سیم را شل کنیم که کشش سیم به نت قبل برگردد. یا مثلا سیم اول باید A کوک شود اما بعد از به صدا در آوردن این سیم نت G بر روی صفحه نمایش ظاهر می گردد در این صورت باید سیم را سفت کرده تا به نت بعدی که همان A است برسیم.
روش دوم: کوک کردن یوکللی با پیانو یا کیبورد
شما می توانید یوکللی خود را با کلاویه های پیانو یا کیبورد کوک کنید. در این روش با به صدا در آوردن کلاویه‌هایی که در تصویر پایین می بینید می‌توانید سیم های یوکللی خود را کوک کنید.
روش سوم: کوک کردن یوکللی با یک گیتار
شاید شما بخواهید با یک گیتاریست هم‌نوازی کنید. برای این کار باید مطمئن شوید که یوکللی شما با گیتار کوک است. برای کوک یوکللی خود لازم است از نوازنده گیتار بخواهید:
- سیم اول فرت سوم گیتار خود را بزند و شما سعی کنید با شنیدن صدا، سیم چهارم G خود را کوک کنید.
- برای سیم سوم C باید سیم دوم فرت اول گیتار را به صدا در بیاوریم.
- برای سیم دوم E سیم اول گیتار.
- و برای سیم اول A سیم اول فرت پنجم گیتار.
روش چهارم: کوک کردن با برنامه های موبایل
یکی از راه‌های بسیار ساده برای کوک یوکللی استفاده از اپلیکیشن‌های موبایل است. این اپلیکیشن‌ها یک تیونر را برای شما بازسازی می‌کنند تا بتوانید ساز خود را کوک کنید. پیشنهاد ما استفاده از اپلیکیشن Ukulele Tuner برای سیستم عامل اندروید و اپلیکیشن Ukulele Tuner در سیستم عامل iOS است.
ظاهر تمامی این برنامه شبیه به یکدیگر هستند و شما برای کوک کردن یوکللی خود به دردسر نخواهید افتاد.
بیشتر بخوانید: بهترین اپلیکیشن‌های موبایل برای کوک کردن یوکللی
روش پنجم: کوک کردن یوکللی با خودش
اگر در شرایطی قرار داشتید که نمی‌توانستید از هیچ یک از راه‌های بالا استفاده کنید، می‌توانید سازتان را با خود ساز کوک کنید.البته این روش، روش دقیقی نیست. اگر شما تنها باشید و بخواهید سازتان را برای خودتان و با همان کوکی که سیم‌ها دارند ( چه درست و چه غلط) کوک کنید خوب است اما اگر بخواهید با گروهی دیگر به نوازندگی بپردازید مطمئنا با مشکل برخورد خواهید کرد. برای استفاده از این روش این مراحل را طی کنید:
- در ابتدا از سیم سوم شروع می کنیم. فرت چهارم سیم سوم را بگیرید و آن را به صدا در بیاورید. سپس سیم دوم E را به صدا در بیاورید. زمانی که ساز شما کوک باشد هر دو هم‌صدا خواهند بود. اگر صدای سیم E زیرتر به گوش رسید سیم را شل کنید و اگر بم‌تر بود سیم راسفت کنید.
- بعد از کوک کردن سیم دوم سراغ کوک کردن سیم چهارم G می رویم. برای کوک کردن سیم چهارم ابتدا سومین فرت سیم دوم را می گیریم و می‌نوازیم. صدای این فرت و سیم چهارم باید یک‌صدا باشد. در صورت مغایرت سیم چهارم به نسبت بم و زیر بودن شل یا سفت میکنیم.
- در اخر برای کوک کردن سیم اول A فرت پنجم سیم دوم را گرفته و به صدا در می آوریم صدای این فرت و سیم آزاد اول باید یکی باشد. در غیر این‌صورت با شل و سفت کردن سیم اول این سیم را در کشش مناسب قرار می‌دهیم.
کوک کردن یوکللی باید هر روز قبل از تمرین روزانه انجام شود تا کم کم سیم‌های این ساز در کشش مناسب قرار بگیرد.
