احتمالا اولین باری که اسم ساز یوکللی را شنیدید، تلفظ آن کمی برایتان عجیب بوده است. اگر اولین بار ساز یوکللی را در یک متن انگلیسی خوانده باشید با نوشتار UKULELE روبرو شده‌اید و از خود پرسیده‌اید بالاخره تلفظ این ساز یوکللی است یا اوکوله له یا حتی یوکوله له؟ جالب است بدانید که این اختلاف نظر در تلفظ یوکللی منحصر به زبان فارسی و ایران نیست و در همه‌جای دنیا یوکللی‌نوازان در این مورد اختلاف نظر دارند.
نکات کلیدی در تلفظ UKULELE:
اختلاف نظر در تلفظ صحیح UKULELE در دنیا
در بین نوازندگی دنیا، همیشه در مورد تلفظ کلمه UKULELE اختلاف وجود داشته است. با یک جستجوی ساده به زبان انگلیسی با مطالب مختلفی روبرو می‌شوید که هر کس دلایل خود را برای تلفظ شک صحیح این ساز بیان کرده‌اند. به شکل کلی دو تلفظ یوکللی و اوکولهله اصلی‌ترین تلفظ های این ساز دوست‌داشتنی است که در دنیا هر تلفظ طرفداران خود را دارد. ریشه این اختلاف به تفاوت زبان هاوایی و انگلیسی بر می‌گردد.
سال‌ها پیش اولین یوکللی‌های دنیا در هاوایی ساخته شد و تلفظ UKULELE در زبان هاوایی به شکل اوکولهله (oo-koo-le-le) است. اما در زبان انگلیسی و در هر دو لهجه‌ی بریتیش و آمریکایی، این ساز به شکل یوکللی yoo-koo-le-lee یا یوکلیلی yoo-koo-ley-lee تلفظ می‌شود.
در ویدیوی زیر چند نوازنده و یوتیوبر مشهور یوکللی را می‌بینید که این ساز را به هر دو شکل تلفظ می‌کنند:
تلفظ UKULELE در زبان انگلیسی: یوکللی
اگر کلمه UKULELE را دیکشنری‌های معروف انگلیسی مثل آکسفورد، کمبریج و ماریام وبستر سرچ کنیم، در تمام آن‌ها تلفظ صحیح UKULELE در زبان انگلیسی به شکل یوکللی یا یوکلیلی /ˌjuː.kəˈleɪ.li/ است. باید در نظر داشت که تفاوت تلفظ کلمات در زبان‌های مختلف دنیا بسیار رایج است. اساسا زبان‌های مختلف دنیا به دلیل شکل پویایی که دارند کلمات یک زبان دیگر را به انواع تلفظ های مختلف تبدیل می‌کنند.
در ویدیوی زیر تلفظ UKULELE را در هر دو لهجه آمریکایی و بریتانیایی می‌شنوید:
تلفظ یوکللی دقیقا تلفظی است که در بسیاری از نقاط دنیا برای این ساز کوچک و هیجان‌انگیز، رایج است. شاید دلیل آن همه‌گیری زبان انگلیسی در دنیا باشد. نباید فراموش کرد که در دهه‌‌های گذشته، فیلم‌ها و محتواهای فرهنگی که به زبان انگلیسی تولید شده‌اند تاثیر ویژه‌ای بر فرهنگ کل جهان داشته است و بی‌شک باعث محبوبیت ساز یوکللی در دنیا هم شده است. پس بی‌دلیل نیست که امروزه تلفظ یوکللی یا یوکلیلی تلفظ های رایج UKULELE باشند.
تلفظ UKULELE در هاوایی: اوکولهله
ساز یوکللی در قرن ۱۹ میلادی حدود سال‌های ۱۸۸۰ در جزیره هاوایی ساخته شد. در آن زمان، زبان رایج در جزیره هاوایی همان زبان هاوایی بود و طبیعی است که ساکنین آن جزیره که سازندگان این ساز جذاب بودند اسم UKULELE را به همان زبان و با تلفظ اوکوله له انتخاب کنند.
به همین دلیل، امروزه بعضی از نوازندگان یوکللی معتقدند که باید UKULELE را به شکل اوکوله له که همان تلفظ هاوایی این ساز است تلفظ کرد.
تلفظ UKULELE در زبان فارسی: یوکللی
امروزه در زبان فارسی تلفظ UKULELE به شکل یوکللی رایج است. اگرچه مثل تمام دنیا، بعضی از نوازندگان ترجیح می‌دهند که از تلفظ هاوایی اوکولهله استفاده کنند. یکی از چالش‌های استفاده از کلمه اوکولهله به جای یوکللی، فاصله‌ای است که بین این کلمه در نگارش فارسی به وجود می‌آید. به شکلی که می‌تواند آن را به صورت‌های اوکوله له، اوکولهله و اوکولله نوشت.
ما در ایران یوکللی، به عنوان اولین فروشگاه تخصصی این ساز، در ابتدای کار از تلفظ اوکولهله استفاده می‌کردیم. اما همانطور که توضیح داده شد، نگارش این تلفظ شکل‌های گوناگونی در فارسی دارد. مخصوصا اگر بخواهیم به شکل درست نوشته شود حتما لازم است از نیم‌فاصله بین دو قسمت «له‌له» استفاده کنیم. این پیچیدگی‌ها باعث شد که با از همان تلفظ رایج انگلیسی یوکللی در فارسی استفاده کنیم که به لحاظ نگارشی تمام علاقه‌مندان به این ساز، یک شکل واحد آن را بنویسند. چنانکه امروز اکثر نوازندگان و فروشندگان یوکللی در ایران از همین تلفظ و شکل نگارشی یوکللی استفاده می‌کنند.
در نهایت نباید فراموش کرد که هر دو تلفظ یوکللی و اوکولهله صحیح هستند و تنها دو مدل متفاوت از تلفظ یک ساز است.
یک اسم باحال دیگر برای یوکللی: یوک UKE
یکی دیگر از اسم‌هایی که بین نوازندگان یوکللی معروف است شکل کوچک شده‌ی UKULELE یعنی UKE یوک است. در بسیار از شعارهایی و جمله‌ها هم می‌شنویم که نوازندگان یوکللی خود را یوک صدا می‌کنند. این قطعا یک اسم باحال برای این ساز جذاب است. و البته حتی کسانی که طرفدار تلفظ هاوایی این ساز هستند هم عاشق استفاده از یوک برای ساز خود هستند.
سوالات متداول درباره تلفظ صحیح UKULELE در فارسی
تلفظ صحیح یوکللی در دنیا به چه شکل است؟
در دنیا یوکللی به دو شکل یوکللی و اوکولهله تلفظ می‌شود. یوکللی تلفظ انگلیسی و اوکولهله تلفظ هاوایی این ساز است.
تلفظ صحیح یوکللی در فارسی به چه شکل است؟
اگرچه در زبان فارسی هر دو شکل یوکللی و اوکولهله استفاده می‌شود، اما تلفظ یوکللی بیشتر رایج است.
شکل‌های مختلف تلفظ UKULELE چیست؟
یوکللی به شکل‌های زیر تلفظ می‌شود:
یوکللی / اوکولهله / یوکوله له / یوکلله / اوکولله / یوکلیلی / اوکولیلی
