سازها و ادوات موسیقی جزو وسایل حساسی هستند که نیاز به مراقبت و نگهداری دارند. رعایت یک سری نکات ساده در زمان استفاده از ساز می‌تواند در ماندگاری و افزایش عمر آن نقش بسیار مهمی ایفا کند. یوکللی نیز یک ساز کوچک است که مانند همه سازها و ادوات موسیقی نیاز به مراقبت و نگهداری اصولی دارد. توجه به زمان تعویض سیم یوکللی یکی از مهم‌ترین نکات در نگهداری و مراقبت از این ساز است که از طرف نوازندگان آن باید موردتوجه قرار بگیرد.
مراقبت و نگهداری از ساز یوکللی
اهمیت اطلاع از زمان تعویض سیم یوکللی
آخرین باری که سیم یوکللی خود را عوض کردید به یاد دارید؟ آیا الان باید سیمهای آن را عوض کنید؟ اگرنه، کی باید این کار را انجام دهید؟ این‌ها سؤالاتی هستند که به‌احتمال زیاد جواب آن‌ها را نمی‌دانید. سیمهای یوکللی قسمت مهمی از این ساز هستند که می‌توانند برای مدت‌زمان زیادی دوام داشته باشند. اما اینکه بعد از 9 ماه هنوز سیمهای ساز پاره نشده به این معنی نیست که نیازی به تعویض ندارند. پاره شدن سیم اتفاقی است که هرگز نباید رخ دهد.
به همین دلیل نوازندگان باید ضمن مراقبت از سیمهای ساز خود از زمان تعویض سیم یوکللی اطلاع داشته باشند و در زمان مناسب نسبت به تعویض آن اقدام کنند. در غیر این صورت ممکن است در یک‌زمان حساس با پارگی سیم‌ها روبرو شوند.
نشانه‌های تعویض سیمهای یوکللی
چرا باید سیمهای یوکللی را تعویض کنیم؟
در زمان نواختن ساز یوکللی بدون شک دست‌ها و انگشت‌های شما به‌عنوان نوازنده عرق می‌کند و روغن و اسیدی که از عرق دست‌های شما ترشح می‌شود، تمام کثیفی را از دست‌ها به سیم‌ها انتقال می‌دهد. تجمع کثیفی‌ها روی سیمهای ساز باعث اثر منفی بر روی آن شده و پایداری و دوام آن‌ها را کاهش می‌دهد.
بعد از مدتی که از استفاده از ساز میگذرد، در هنگام نواختن متوجه می‌شوید که ساز با افت کیفیت صدا، عدم پایداری و عدم تنظیم و کوک مناسب مواجه شده است. افت کیفیت صدا و عدم پایداری سیم‌ها به دلیل کثیفی سیمهای یوکللی اتفاق می‌افتد. به همین دلیل نوازندگان ساز باید قبل از اقدام به نواختن آن دست‌های خود را به‌صورت کامل شسته و همچنین سیم‌ها را بعد از پایان نواختن به‌خوبی تمیز کنند. این کار باعث می‌شود که با مرور زمان با افت کیفیت صدای ساز مواجه نشوید.
تشخیص زمان مناسب تعویض سیمهای یوکللی
چگونه متوجه شویم که زمان تغییر سیم یوکللی فرارسیده است؟
اولین نشانه زمان تعویض سیم یوکللی، افت صدا و تغییر در لحن ساز در هنگام نواختن آن است. تعویض سیم و استفاده از سیمهای جدید باعث می‌شود که صدای ساز شفاف و پر از شور و نشاط شود. در واقع هروقت افت صدا و تغییر لحن محسوسی در ساز احساس کردید در تعویض سیمهای آن شک نکنید و یک دسته سیم جدید را با سیمهای قدیمی جایگزین کنید.
اما سؤال مهمی که اغلب نوازندگان ساز یوکللی در ذهن خود دارند، این است که چه زمانی باید سیم ساز خود را تعویض کنند؟ یا به عبارتی هرچند وقت یکبار باید به فکر تعویض سیمهای یوکللی بود و سیمهای قدیمی را با جدید جایگزین کرد؟ این زمان به موارد مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان بازه زمانی مشخصی را برای این کار تعیین کرد.
اینکه هرچند وقت یکبار ساز می‌زنید و به نواختن یوکللی مشغول می‌شوید، از چه نوع سیم‌هایی برای ساز یوکللی خود استفاده می‌کنید و این سیم‌ها چه کیفیتی دارند، این که چه لحنی از ساز را دوست دارید و از ساز برای تمرین استفاده می‌کنید یا برای اجرا کردن، از مهم‌ترین مواردی هستند که در زمان تعویض سیم یوکللی نقش دارند.
چقدر وقت یک بار بهتر است سیمهای یوکللی را تعویض کنیم؟
اگر شما جز افرادی هستید که در طول هفته و به‌صورت روزانه بین 30 تا 60 دقیقه به نواختن ساز یوکللی مشغول هستید، فاصله زمانی یک تا دو ماه را برای تعویض سیمهای ساز خود در نظر بگیرید. اگر در این فاصله زمانی متوجه شدید که سیم‌ها به‌خوبی عمل نمی‌کنند، می‌توانید آن‌ها را تعویض کنید.
برخی از نوازندگان ترجیح می‌دهند که به‌صورت منظم هر 2 تا 3 ماه یکبار سیمهای یوکللی خود را عوض کنند؛ اما اگر سیمهای ساز همچنان ظاهر و صدای خوبی دارند و نشانه‌ای از سائیدگی و پارگی بر روی آن‌ها وجود ندارد، نیازی به این کار نیست و می‌توانید کمی دیرتر به تعویض سیم‌ها اقدام کنید. اما به‌عنوان یک اصل و قاعده کلی پس از 6 ماه استفاده مداوم از یوکللی نشانه‌هایی را در ساز می‌بینید که باید در آن زمان برای تعویض سیم‌ها اقدام کنید.
البته مدت‌زمان تعویض سیم یوکللی تا حد بسیار زیادی به نحوه و میزان استفاده و نواختن دستگاه بستگی دارد و در افراد مختلف با میزان کاربری متفاوت، این زمان متغیر است. به‌عنوان‌مثال نوازندگان حرفه‌ای سیمهای ساز یوکللی خود را در فاصله زمانی کمتری تعویض می‌کنند. حتی آن‌ها ممکن است پیش از هر اجرای کنسرت سیمهای ساز خود را عوض کنند. ممکن است این کار هزینه زیادی داشته باشد؛ اما صدای جذابی توسط ساز تولید می‌شود که مخاطب را مجذوب می‌کند.
اهمیت تعویض مرتب سیمهای یوکللی
به‌طورکلی با مشاهده هر یک از نشانه‌های زیر باید نسبت به تعویض سیمهای ساز خود اقدام کنید:
- ازدست‌دادن سریع کوک ساز و نیاز به کوک کردن مکرر
- کاهش میزان نرمی سیم‌ها و حس کردن گودی و شیار بر روی سیم در زمان نواختن
- شفاف نبودن و بلند نبودن صدای یوکللی
- پاره شدن یک یا چند سیم ساز
بهترین زمان تعویض سیمهای یوکللی
نتیجه‌گیری
یوکللی یک ساز کوچک و بسیار شبیه به گیتار است که خاستگاه آن منطقه هاوایی است. این ساز کوچک بر خلاف گیتار از 4 سیم تشکیل شده است که معمولاً از جنس نایلون ساخته می‌شوند. ساز یوکللی مانند همه سازها نیاز به مراقبت و نگهداری صحیح و اصولی دارد. توجه به زمان تعویض سیم یوکللی یکی از نکات مهم و اصولی در مراقبت و نگهداری این ساز است که از اهمیت بسزایی برخوردار است و در کارایی این ساز بسیار مؤثر است. وبسایت ایران یوکللی که در زمینه ساز یوکللی جزو متخصصین در ایران است، مشاوره‌های لازم و تخصصی در زمینه مراقبت و نگهداری از این ساز و همچنین انتخاب و خرید یوکللی مناسب را به علاقه‌مندان این ساز ارائه می‌دهد.
